واکاوی نسبت میان «گفتن» و «دیگری» در سینمای کیارستمی از منظر آرای امانوئل لویناس

این پژوهش از خلال رویارویی میان دو سنت پدیدارشناسی و ساخت‌گرایی در نقد سینمایی و به کمک آرای امانوئل لویناس می‌کوشد تا چگونگی تحقق «گفتن» را در سینمای عباس کیارستمی بررسی کند. این پژوهش پس از بررسی رویکرد لویناس به مفهوم دیگری و زبان، می‌کوشد تا نشان دهد که چگونه پدیدارشناسی سینمایی از خلال رویکرد به فرم سینمایی و پایبندی به واقع‌گرایی در پی تقلیل‌ناپذیری فردیت به کلیت بوده ‌است که در واقع هسته اصلی فلسفه لویناس را شکل می‌دهد. اما این تقلیل‌ناپذیری در عین حال شاملِ تقلیل‌ناپذیری سوژه نیز می‌شود یعنی آنچه «دیگری» دیگری محسوب می‌شود. در حالی‌که در سنتِ پدیدارشناسی سینما، تلاش برای واقع‌گرایی، امکانِ بحران سوژه را فراهم کرده ‌است. بنا به یافته‌های این پژوهش در دوران نخست سینمای کیارستمی شاهد غلبه گفته بر گفتن هستیم. در حالی‌که در دوران دوم چنان «گفتن» غلبه کرده و سوژه چنان امکان تفسیر و مصاحبت را در اختیار «دیگر» قرار می‌دهد که به نظر می‌رسد هستی سوژه با بحران مواجه می‌شود. این بحران در دوران سوم سینمای کیارستمی همچون بحرانِ واقعیت در برابر امر غیرواقعی مطرح می‌شود.